Derleme
BibTex RIS Kaynak Göster

Mental Health and Social Work Practices of Refugee and Asylum Seeker Women from the Perspective of Recovery Approach

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 358 - 374, 31.05.2025
https://doi.org/10.33708/ktc.1523249

Öz

Migration has significantly influenced social dynamics throughout human history. People relocate from their birthplaces and places of upbringing for various reasons such as war, famine, environmental challenges, the desire for better housing, natural disasters, access to healthcare, and the pursuit of better career opportunities and professional development. Before leaving their countries, migrants may have experienced traumatic events such as war, violence, torture, or natural disasters. Such traumas can lead to mental health issues like post-traumatic stress disorder (PTSD) in migrants. The feelings of separation from loved ones and familiar surroundings, along with loss, can result in mental health problems like depression and anxiety. Additionally, adapting to a new country, culture, and lifestyle, facing language barriers, and struggling to get accustomed to the norms of a new society can lead to stress and anxiety. The lack of social support networks and social isolation in the host country can further negatively impact mental health. Uncertainties about their legal status, the constant fear of deportation, and exposure to discrimination, prejudice, and stigmatization in the host country can adversely affect mental health and hinder access to mental health services. For these reasons, migrants may experience mental health issues, which emerge as a significant concern that needs to be addressed at both individual and societal levels. This review article evaluates the use of a recovery-oriented approach in social work practices with migrant and refugee women, aiming to enhance their quality of life, increase their control over their lives, and develop coping skills and resilience against the challenging effects of mental health issues on their life experiences.

Kaynakça

  • Acartürk, C., Cetinkaya, M., Senay, I., Gulen, B., Aker, T., ve Hinton, D. (2018). Prevalence and predictors of posttraumatic stress and depression symptoms among Syrian refugees in a refugee camp. The Journal of Nervous and Mental Disease, 206(1), 40-45.
  • Akman, K. (2019). Türkiye’deki Sığınmacılara Yönelik Politikalarda Belediyelerin Rolü: Samsun İli Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
  • Allen Sherrod, S. D. (2017). Understanding the Mental Health Needs of Immigrant Women with a History of Trauma. Walden University.
  • Alpak, G., Ünal, A., Bülbül, F., Sağaltıcı, E., Bez, Y., Altındağ, A., Dalkılıç, A., Savaş, H. A. (2014). Post-traumatic stress disorder among Syrian refugees in Turkey: A cross-sectional study. International Journal of Psychiatry in Clinical Practice, 19(1), 45–50. https://doi.org/10.3109/13651501.2014.961930
  • Altındiş, E. (2022). Sosyal Hizmet Uzmanlarının Mültecilere Yönelik Görev ve Sorumlulukları. Uluslararası Sosyal Hizmet, 2(2), 71-79.
  • Alvi, S., Zaidi, A., Ammar, N., Culbert, L. (2012). A comparative and exploratory analysis of socio-cultural factors and immigrant women’s mental health within a Canadian context. Journal of immigrant and minority health, 14, 420-432.
  • Arslantaş, H., Yüksel, R., Şenocak, S. Ü. (2019). Psikiyatrik İyileşmede Yeni Bir Yönelim: İyileşme Odaklı Yaklaşım. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 28(2), 83-97.
  • Bag, B. (2018). Toplum Ruh Sağlığı Hemşireliğinde Uygulamaya Yönelik Bir Model Örneği: 'Recovery'. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 10(4), 481-493.
  • Barker, P. (2000). The Tidal Model: From theory to practice. Newcastle, UK: University of Newcastle.
  • Barker, P., ve Buchanan-Barker, P. (2005). The Tidal Model: A guide for mental health professionals. Brunner-Routledge.
  • Barker, P., ve Buchanan-Barker, P. (2010). The Tidal Model of mental health recovery and reclamation: Application in acute care settings. Issues in Mental Health Nursing, 31(3), 171-180.
  • Başer, D., Kırlıoğlu, M., Mavili Aktaş, A. (2013). Sosyal Hizmet Mesleğinin Bir Uygulama Alanı Olarak Toplum Temelli Ruh Sağlığı Sistemi ve Güncel Değişimler. Toplum ve Sosyal Hizmet, 24(2), 179-192.
  • Bilgin, S. (2021). Suriyeli göçmen kadınların çalışma yaşamına katılımı: Antakya, Gaziantep ve İstanbul örneği. Yüksek lisans tezi. Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Budak, F., Özer, Ö., Zubaroğlu Yanardağ, M. (2018). Suriyeli Sığınmacıların Fiziksel Sağlık Algılarını Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(3), 68-75.
  • Buz, S. (2009). Göç ve kentleşme sürecinde kadınların "görünürlüğü". Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 17 (17), 40-50.
  • Can Öz, Y., Ovalı Uran, İ., (2018). Cinsiyet Rollerinin Kadın Ruh Sağlığına Etkisi. 3.Uluslararası Sosyal Beşerî ve Eğitim Bilimleri Kongresi. https://www.sosyalbeseriveegitimbilimlerikonferansi.org/bildiriayrinti/cinsiyet-rollerinin-kadin-ruh-sagligina-etkisi_249) adresinden erişildi
  • Cantekin, D., ve Gençöz, T. (2017). Mental health of Syrian asylum seekers in Turkey: The role of pre-migration and post-migration risk factors. Journal of Social and Clinical Psychology, 36(10), 835-859.
  • Castles, S., Miller, M. J. (2008). Göçler çağı: modern dünyada uluslararası göç hareketleri, çev. Bülent Uğur Bal, İbrahim Akbulut, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Corrigan, P.W., Slopen, N., Gracia, G., Phelan, S., Keogh, C.B., Keck, L. (2005). Some recovery processes in mutual-help groups for persons with mental illness; II: Qualitative analysis of participant interviews. Community Mental Health Journal, 41(6), 721-35.
  • Çam, O., Yalçıner, N. (2018). Ruhsal hastalık ve iyileşme. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 9(1), 55-60.
  • Demirbaş, H. (2023). Toplumsal travma: Mübadelenin yarattığı psikolojik durumlar. 100. Yılında Mübadale (Ed: F. Sakallı, K. Parın). Kayseri: Ihlamur Yayınları, 200-213.
  • Demirbaş, H., Bekaroğlu, E. (2013). Evden uzakta olmak: Sığınmacıların/mültecilerin psikolojik sorunları ve alınacak önlemler. Kriz Dergisi, 21(1), 11-24. https://doi.org/10.1501/Kriz_0000000334
  • Freitas, R. J. M., Araujo, J. L., Moura, N. A., Oliveira, G. Y. M., Feitosa, R. M. M. ve Monteiro, A. R. M. (2019). Nursing care in mental health based on the TIDAL MODEL: an integrative review. Revista Brasileira de Enfermagem, 73(2).
  • Garrett, K. (2022). An Examination of the Lived Experiences of Social Workers Providing Mental Health Services to Immigrant Populations. Doktora Tezi. Adelphi University.
  • Güloğlu, E. (2022). Türkiye'de geçici koruma altında olan Suriyelilerde algılanan ayrımcılığın ruh sağlığı üzerinde etkisinde başa çıkma stillerinin aracı rolü: Eskişehir ili örneği, Yüksek Lisans Tezi, Beykoz Üniversitesi, İstanbul.
  • Günel Yılmaz, H. (2018). Mardin’de yaşayan Suriyeli kadınların göç deneyimleri ve toplumsal cinsiyet. Yüksek lisans tezi. Artuklu Üniversitesi, Mardin.
  • Heinrich Böll Stiftung Derneği / Türkiye. (2019). Türkiye’deki Sığınma Mevzuatı ve Politikalarına İlişkin Rapor. Heinrich Böll Stiftung Derneği / Türkiye.
  • Hevi LGBTİ+ Derneği. (2021). Mülteci LGBTİ+lar Sağlık Hakkı Raporu. İstanbul.
  • IOM. (2013). Göç Terimleri Sözlüğü. R. Perruchoud ve J., R. Cross (Ed.), Uluslararası Göç Hukuku içinde, 2. Baskı, No: 31.
  • Karadağ, Ö., Altıntaş, K. H. (2010). Mülteciler ve Sağlık. TAF Preventive Medicine Bulletine, 9(1), 55-62.
  • Kirmayer LJ., Narasiah L., Munoz M., Rashid M., Ryder AG., Guzder J, Hassan G., Rousseae C., Pottie K. (2011)Common Mental Health Problems İn İmmigrants and Refugees: General Approach in Primary Care. CMAJ, 183(12), 959-966.
  • Kol, E., Topgül, S. (2021). Ruh sağlığı uygulamalarında iyileşme odaklı yaklaşım Tidal Modelinin sosyal hizmet perspektifinden değerlendirilmesi. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi (18), 15-27.
  • Macedo, M., Montero, E. J., Rey, C., & Lozano, S. (2019). Women and men daily mobility patterns: A case study in Colombia. https://doi.org/10.1007/978-3-030-40943-2_23
  • Namdar, A. (2019). Türkiye’de Yaşayan İranlı Sığınmacı ve Mülteci Kadınlarda Kaygı Düzeyi ve Kaygıyı Etkileyen Faktörler, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Nişancı, A. (2019). Ruh Sağlığı Alanında İyileşme Yaklaşımı ve Psikiyatrik Sosyal Hizmet. Toplum ve Sosyal Hizmet, 30(1), 231-259.
  • Porter, M., Haslam, N. (2005). Predisplacement and postdisplacement factors associated with mental health of refugees and internally displaced persons: a metaanalysis. Jama, 294(5), 602-612.
  • Savaşan, A. ve Çam, O. (2017). The Effect of the Psychiatric Nursing Approach Based on the Tidal Model on Coping and Self-esteem in People with Alcohol Dependency: A Randomized Trial. Archives of Psychiatric Nursing, 31(3), 274-281.
  • Solgun, C., Durat, G. (2017). Göç ve Ruh Sağlığı. Journal of Human Rhythm, 3(3), 137-144.
  • Topcuoğlu, R. A. (2016). Göç Yazınındaki Düzenli ve Düzensiz Göç Kavramları: İnsan Hakları Temelinde Bir Kavramsal Sorgulama. İnsan Hakları Yıllığı, 34, 1-20.
  • Turgut, E., Çam, O. (2020). The effect of tidal model-based psychiatric nursing approach on the resilience of women survivors of violence. Issues in Mental Health Nursing. 41(5):429-437.
  • UNDP. (2019). Yetişkin Mülteciler İçin Türkiye’de Dil Eğitimi: Sosyal Uyum, İnovasyon ve Engelleri Aşmak. https://www.undp.org/tr/turkiye/news/yetiskin-multeciler-icin-turkiyede-dil-egitimi-sosyal-uyum-inovasyon-ve-engelleri-asmak adresinden alındı.
  • Utar, S. (2023). Türkiye'nin yeni uluslararası göç yönetimi: Göç politikalarının geçicilik ve belirsizlik kıskacındaki Suriyeli, Iraklı ve Afgan göçmenlerin deneyimleri üzerinden incelenmesi: Ankara örneği, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu. (2013). Mevzuat: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.6458.pdf adresinden alındı
  • Yüksel, R., Arslantaş, H., (2021). Kanıta Dayalı Bir Psikiyatrik Rehabilitasyon Uygulaması: Hastalık Yönetimi ve İyileşme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 13(3), 462-477. https://doi.org/10.18863/pgy.801117

İyileşme Yaklaşımı Perspektifinden Mülteci ve Sığınmacı Kadınların Ruh Sağlığı ve Sosyal Hizmet Uygulamaları

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 358 - 374, 31.05.2025
https://doi.org/10.33708/ktc.1523249

Öz

Göç, insanlık tarihi boyunca toplum dinamiklerini önemli ölçüde etkilemiştir. İnsanlar savaş, kıtlık, çevresel zorluklar, daha iyi konut arzusu, doğal afetler, sağlık hizmetlerine erişim ve daha iyi kariyer fırsatları ve mesleki gelişim arayışı gibi çeşitli nedenlerle doğdukları ve yetiştirildikleri yerlerden başka yerlere taşınmaktadır. Göçmenler, ülkelerinden ayrılmadan önce savaş, şiddet, işkence veya doğal afetler gibi travmatik deneyimler yaşamış olabilmektedir. Bu tür travmalar, göçmenlerde travma sonrası stres bozukluğu gibi ruh sağlığı sorunlarına yol açabilmektedir. Sevdiklerinden ve tanıdıkları çevreden ayrılma ve kayıp duyguları, depresyon ve anksiyete gibi ruh sağlığı sorunlarına neden olabilmektedir. Aynı zamanda yeni bir ülkeye, kültüre ve yaşam tarzına uyum sağlamak, dil bariyerleri, kültürel farklılıklar ve yeni toplumun normlarına alışmakta zorluk yaşanabilmesi de stres ve kaygıya yol açabilmektedir. Ek olarak göç edilen ülkede sosyal destek ağlarından yoksun olmak ve sosyal izolasyon, ruh sağlığını olumsuz etkileyebilmektedir. Göçmenlerin yasal statüleri hakkında belirsizlikler, sürekli olarak ülkeden çıkarılma korkusu ve belirsizlik, göç edilen ülkede ayrımcılığa, önyargıya ve stigmatizasyona maruz bırakılmak, ruh sağlığını olumsuz etkileyebilmekte ve ruh sağlığı hizmetlerine erişimi de engelleyebilmektedir. Bu nedenlerden dolayı, göçmenler ruh sağlığı sorunları yaşayabilmekte ve bu sorunlar, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde ele alınması gereken önemli bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu derleme makalede, insanların yaşam kalitelerini ve yaşamları üzerindeki kontrollerini arttırmak, ruhsal sağlığı sorunlarının yaşam deneyimleri üzerindeki zorlayıcı etkilerine karşı baş etme becerilerini ve dayanıklılıklarını geliştirmek gibi hedefler içeren iyileşme odaklı yaklaşımın göçmen ve sığınmacı kadınlarla sosyal hizmet uygulamalarında kullanımı değerlendirilmiştir.

Kaynakça

  • Acartürk, C., Cetinkaya, M., Senay, I., Gulen, B., Aker, T., ve Hinton, D. (2018). Prevalence and predictors of posttraumatic stress and depression symptoms among Syrian refugees in a refugee camp. The Journal of Nervous and Mental Disease, 206(1), 40-45.
  • Akman, K. (2019). Türkiye’deki Sığınmacılara Yönelik Politikalarda Belediyelerin Rolü: Samsun İli Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
  • Allen Sherrod, S. D. (2017). Understanding the Mental Health Needs of Immigrant Women with a History of Trauma. Walden University.
  • Alpak, G., Ünal, A., Bülbül, F., Sağaltıcı, E., Bez, Y., Altındağ, A., Dalkılıç, A., Savaş, H. A. (2014). Post-traumatic stress disorder among Syrian refugees in Turkey: A cross-sectional study. International Journal of Psychiatry in Clinical Practice, 19(1), 45–50. https://doi.org/10.3109/13651501.2014.961930
  • Altındiş, E. (2022). Sosyal Hizmet Uzmanlarının Mültecilere Yönelik Görev ve Sorumlulukları. Uluslararası Sosyal Hizmet, 2(2), 71-79.
  • Alvi, S., Zaidi, A., Ammar, N., Culbert, L. (2012). A comparative and exploratory analysis of socio-cultural factors and immigrant women’s mental health within a Canadian context. Journal of immigrant and minority health, 14, 420-432.
  • Arslantaş, H., Yüksel, R., Şenocak, S. Ü. (2019). Psikiyatrik İyileşmede Yeni Bir Yönelim: İyileşme Odaklı Yaklaşım. Arşiv Kaynak Tarama Dergisi, 28(2), 83-97.
  • Bag, B. (2018). Toplum Ruh Sağlığı Hemşireliğinde Uygulamaya Yönelik Bir Model Örneği: 'Recovery'. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 10(4), 481-493.
  • Barker, P. (2000). The Tidal Model: From theory to practice. Newcastle, UK: University of Newcastle.
  • Barker, P., ve Buchanan-Barker, P. (2005). The Tidal Model: A guide for mental health professionals. Brunner-Routledge.
  • Barker, P., ve Buchanan-Barker, P. (2010). The Tidal Model of mental health recovery and reclamation: Application in acute care settings. Issues in Mental Health Nursing, 31(3), 171-180.
  • Başer, D., Kırlıoğlu, M., Mavili Aktaş, A. (2013). Sosyal Hizmet Mesleğinin Bir Uygulama Alanı Olarak Toplum Temelli Ruh Sağlığı Sistemi ve Güncel Değişimler. Toplum ve Sosyal Hizmet, 24(2), 179-192.
  • Bilgin, S. (2021). Suriyeli göçmen kadınların çalışma yaşamına katılımı: Antakya, Gaziantep ve İstanbul örneği. Yüksek lisans tezi. Maltepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Budak, F., Özer, Ö., Zubaroğlu Yanardağ, M. (2018). Suriyeli Sığınmacıların Fiziksel Sağlık Algılarını Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(3), 68-75.
  • Buz, S. (2009). Göç ve kentleşme sürecinde kadınların "görünürlüğü". Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 17 (17), 40-50.
  • Can Öz, Y., Ovalı Uran, İ., (2018). Cinsiyet Rollerinin Kadın Ruh Sağlığına Etkisi. 3.Uluslararası Sosyal Beşerî ve Eğitim Bilimleri Kongresi. https://www.sosyalbeseriveegitimbilimlerikonferansi.org/bildiriayrinti/cinsiyet-rollerinin-kadin-ruh-sagligina-etkisi_249) adresinden erişildi
  • Cantekin, D., ve Gençöz, T. (2017). Mental health of Syrian asylum seekers in Turkey: The role of pre-migration and post-migration risk factors. Journal of Social and Clinical Psychology, 36(10), 835-859.
  • Castles, S., Miller, M. J. (2008). Göçler çağı: modern dünyada uluslararası göç hareketleri, çev. Bülent Uğur Bal, İbrahim Akbulut, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Corrigan, P.W., Slopen, N., Gracia, G., Phelan, S., Keogh, C.B., Keck, L. (2005). Some recovery processes in mutual-help groups for persons with mental illness; II: Qualitative analysis of participant interviews. Community Mental Health Journal, 41(6), 721-35.
  • Çam, O., Yalçıner, N. (2018). Ruhsal hastalık ve iyileşme. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 9(1), 55-60.
  • Demirbaş, H. (2023). Toplumsal travma: Mübadelenin yarattığı psikolojik durumlar. 100. Yılında Mübadale (Ed: F. Sakallı, K. Parın). Kayseri: Ihlamur Yayınları, 200-213.
  • Demirbaş, H., Bekaroğlu, E. (2013). Evden uzakta olmak: Sığınmacıların/mültecilerin psikolojik sorunları ve alınacak önlemler. Kriz Dergisi, 21(1), 11-24. https://doi.org/10.1501/Kriz_0000000334
  • Freitas, R. J. M., Araujo, J. L., Moura, N. A., Oliveira, G. Y. M., Feitosa, R. M. M. ve Monteiro, A. R. M. (2019). Nursing care in mental health based on the TIDAL MODEL: an integrative review. Revista Brasileira de Enfermagem, 73(2).
  • Garrett, K. (2022). An Examination of the Lived Experiences of Social Workers Providing Mental Health Services to Immigrant Populations. Doktora Tezi. Adelphi University.
  • Güloğlu, E. (2022). Türkiye'de geçici koruma altında olan Suriyelilerde algılanan ayrımcılığın ruh sağlığı üzerinde etkisinde başa çıkma stillerinin aracı rolü: Eskişehir ili örneği, Yüksek Lisans Tezi, Beykoz Üniversitesi, İstanbul.
  • Günel Yılmaz, H. (2018). Mardin’de yaşayan Suriyeli kadınların göç deneyimleri ve toplumsal cinsiyet. Yüksek lisans tezi. Artuklu Üniversitesi, Mardin.
  • Heinrich Böll Stiftung Derneği / Türkiye. (2019). Türkiye’deki Sığınma Mevzuatı ve Politikalarına İlişkin Rapor. Heinrich Böll Stiftung Derneği / Türkiye.
  • Hevi LGBTİ+ Derneği. (2021). Mülteci LGBTİ+lar Sağlık Hakkı Raporu. İstanbul.
  • IOM. (2013). Göç Terimleri Sözlüğü. R. Perruchoud ve J., R. Cross (Ed.), Uluslararası Göç Hukuku içinde, 2. Baskı, No: 31.
  • Karadağ, Ö., Altıntaş, K. H. (2010). Mülteciler ve Sağlık. TAF Preventive Medicine Bulletine, 9(1), 55-62.
  • Kirmayer LJ., Narasiah L., Munoz M., Rashid M., Ryder AG., Guzder J, Hassan G., Rousseae C., Pottie K. (2011)Common Mental Health Problems İn İmmigrants and Refugees: General Approach in Primary Care. CMAJ, 183(12), 959-966.
  • Kol, E., Topgül, S. (2021). Ruh sağlığı uygulamalarında iyileşme odaklı yaklaşım Tidal Modelinin sosyal hizmet perspektifinden değerlendirilmesi. Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi (18), 15-27.
  • Macedo, M., Montero, E. J., Rey, C., & Lozano, S. (2019). Women and men daily mobility patterns: A case study in Colombia. https://doi.org/10.1007/978-3-030-40943-2_23
  • Namdar, A. (2019). Türkiye’de Yaşayan İranlı Sığınmacı ve Mülteci Kadınlarda Kaygı Düzeyi ve Kaygıyı Etkileyen Faktörler, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Nişancı, A. (2019). Ruh Sağlığı Alanında İyileşme Yaklaşımı ve Psikiyatrik Sosyal Hizmet. Toplum ve Sosyal Hizmet, 30(1), 231-259.
  • Porter, M., Haslam, N. (2005). Predisplacement and postdisplacement factors associated with mental health of refugees and internally displaced persons: a metaanalysis. Jama, 294(5), 602-612.
  • Savaşan, A. ve Çam, O. (2017). The Effect of the Psychiatric Nursing Approach Based on the Tidal Model on Coping and Self-esteem in People with Alcohol Dependency: A Randomized Trial. Archives of Psychiatric Nursing, 31(3), 274-281.
  • Solgun, C., Durat, G. (2017). Göç ve Ruh Sağlığı. Journal of Human Rhythm, 3(3), 137-144.
  • Topcuoğlu, R. A. (2016). Göç Yazınındaki Düzenli ve Düzensiz Göç Kavramları: İnsan Hakları Temelinde Bir Kavramsal Sorgulama. İnsan Hakları Yıllığı, 34, 1-20.
  • Turgut, E., Çam, O. (2020). The effect of tidal model-based psychiatric nursing approach on the resilience of women survivors of violence. Issues in Mental Health Nursing. 41(5):429-437.
  • UNDP. (2019). Yetişkin Mülteciler İçin Türkiye’de Dil Eğitimi: Sosyal Uyum, İnovasyon ve Engelleri Aşmak. https://www.undp.org/tr/turkiye/news/yetiskin-multeciler-icin-turkiyede-dil-egitimi-sosyal-uyum-inovasyon-ve-engelleri-asmak adresinden alındı.
  • Utar, S. (2023). Türkiye'nin yeni uluslararası göç yönetimi: Göç politikalarının geçicilik ve belirsizlik kıskacındaki Suriyeli, Iraklı ve Afgan göçmenlerin deneyimleri üzerinden incelenmesi: Ankara örneği, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu. (2013). Mevzuat: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/1.5.6458.pdf adresinden alındı
  • Yüksel, R., Arslantaş, H., (2021). Kanıta Dayalı Bir Psikiyatrik Rehabilitasyon Uygulaması: Hastalık Yönetimi ve İyileşme. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 13(3), 462-477. https://doi.org/10.18863/pgy.801117
Toplam 44 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Kadın Araştırmaları
Bölüm Derlemeler
Yazarlar

Ecem Güneş Gümüşer 0009-0001-6800-752X

Erken Görünüm Tarihi 30 Mayıs 2025
Yayımlanma Tarihi 31 Mayıs 2025
Gönderilme Tarihi 27 Temmuz 2024
Kabul Tarihi 14 Nisan 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 8 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Gümüşer, E. G. (2025). İyileşme Yaklaşımı Perspektifinden Mülteci ve Sığınmacı Kadınların Ruh Sağlığı ve Sosyal Hizmet Uygulamaları. Akdeniz Kadın Çalışmaları Ve Toplumsal Cinsiyet Dergisi, 8(1), 358-374. https://doi.org/10.33708/ktc.1523249

Dergide yayımlanan tüm çalışmalar, kamu ve tüzel kişilerce, gerekli atıflar verilmek koşuluyla kullanıma açık olup dergide yayımlanmış çalışmaların tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.