Araştırma Makalesi
Yıl 2025,
Cilt: 7 Sayı: 1, 1 - 15, 30.06.2025
Öz
Yerel yönetim seçimleri içerisinde bulunan belediye başkan seçimleri diğer seçimlerden farklılıklar gösterir. Özellikle de milletvekili seçimlerine göre belediye başkan adayının kişisel özelliklerin öncelenmesi olarak farklılıklar gösterir. Seçmenlerin aday tercihini belirleyen bir faktör olarak belediye başkanının kişisel özelliklerinin belirgin olduğu göz önünde bulunmaktadır. Bu çalışmada uzman görüşüne başvurarak dokuz önemli özellik SWARA metodu yardımıyla belirlendi. Bu özellikler belediye başkanının kent sorunlarını biliyor olması, yerel yönetim deneyimi, eğitim seviyesi, seçim bölgesi doğumlu olması, seçim bölgesinde tanınır/bilinir olması, mesleği, etkileyici konuşabilmesi, yaşı ve cinsiyeti olarak belirlendi. Sonraki aşamada Manisa ilindeki rastgele seçilen 2000 kişilik seçmen kitlesine ulaşılarak fikirlerine başvuruldu. Geriye dönüş yapan 292 kişinin görüşlerinden faydalanıldı. Analitik Hiyerarşi Proses (AHP) Yöntemi kullanılarak bu özellikler öncelik sırasına göre ağırlıklandırıldı. Belediye başkan adayının sahip olduğu özelliklerin, yapılan bu ağırlıklandırmalar neticesinde seçmen davranışı nasıl etkilediği belirlenmeye çalışıldı. Belirlenen üç kriterin önem seviyesinin diğerlerine göre görece daha önemli olduğu tespit edildi.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akçagündüz, E. (2021). Yerel Yönetimlerde Seçim Sistemlerinin Demokratik Temsil Üzerine Etkisi: İstanbul Adalar ve Sultanbeyli Belediye Meclisleri Üzerine İnceleme. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 39(3), 342-358.
- Alkan, M. Ö. (2006). Türkiye’de Seçim Sistemi Tercihinin Misyon Boyutu ve Demokratik Gelişime Etkileri. Anayasa Yargısı. Cilt: 22, Sayı: 1, ss: 133-165.
- Aydın, Kılıç, E. (2013). Seçmen Tercihinde İmaj Faktörü: Siyasal Parti ve Aday İmajı Karşılaştırmasına Yönelik Bir Alan Araştırması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. Sayı:6. ss: 46-73.
- Arı, E., Yılmaz, V., Başkan, E. (2015). Seçmen oy verme davranışlarının betimlenmesi için bir yapısal eşitlik model önerisi: Yalova ili mahalli idareler seçimi örneği. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 7(3).
- Babacan, A. ve Tuncay, M. (2022). Türk Enerji Sektöründe Çalışma Sermayesi Ve Finansal Performans Arasındaki Etkileşim: SWARA, AHP ve TOPSIS Yöntemleriyle Karşılaştırmalı Bir Araştırma . Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 9 (3), 1976-2005 . DOI: 10.30798/makuiibf.1097378
- Balcı, Ş. (2003). Politik Kampanyalarda İmaj Yönetimi (Genç Parti Örneği). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı: 9. ss: 143-161.
- Bilgiç, A. K. (2020). Belediye Hizmetleri ve Seçmen Davranışı. Ankara. İdealkent Yayınları.
- Boyraz, E. (2017). Seçmen kimdir, ne ister? Yerel seçimlerde seçmen Pazarının bölümlendirilmesi üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31(1).
- Canöz, K. (2010). Seçmen Tercihinde Aday İmajının Rolü: 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri Öncesinde Konya Seçmeni Üzerine Bir Araştırma. Selçuk İletişim. Cilt: 6. Sayı: 2. ss: 95-114.
- Coşkun, B., Çetin, M. Ş. (2019). Yerel Seçimlerde Seçmen Davranışını Etkileyen Faktörler: Muş Örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 6. ss: 241-255.
- Çaha, Ö., Toprak M. Dalmış İ. (2002). Seçmenin Parti Tercihinde Rol Oynayan Faktörler (Kırıkkale Örneği), (Der. Ömer Çaha), Seçmen Davranışı ve Siyasal Partiler, Gendaş Yayınları, İstanbul, 116-141.
- Çağlar, N., Gelir, Y. (2014). Yerel Seçimlerde Aday İmajı: 30 Mart 2014 Yerel Seçimleri Öncesinde Isparta Seçmeni Üzerine Bir Araştırma. Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt: 16. Sayı 2. ss: 27-50.
- Çelik, A., Uluç, A. V. (2011). Yerel Siyasette Temsil Üzerine Bir Çalışma: Şanlıurfa Örneği. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi(41), 215-231.
- Çitci, O. (1989). Yerel Yönetimlerde Temsil –Belediye Örneği-. Ankara: TODAİE Yayını
- Damlapınar, Z. Balcı, Ş. (2005). Seçmenin Zihnindeki Aday İmajını Belirleyen Etkenler: 28 Mart 2004 Yerel Seçimleri Alan Araştırması. Selçuk İletişim. Cilt: 4. Sayı: 1. ss: 58-79.
- Doğan, A. Göker, G. (2010). Yerel Seçimlerde Seçmen Tercihi (29 Mart Yerel Seçimleri Elazığ Seçmeni Örneği). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi. Cilt: 5. Sayı: 2. ss: 159‐187.
- Eroğlu, E. Avcı, E. (2021). Yerel seçimlerde hizmet kalitesi ve vergilemenin seçmen tercihi üzerindeki etkisi: Çanakkale belediyesi örneği. Journal of Life Economics. Volume: 8. Issue: 2. pp: 201-217.
- Eryılmaz, B. (2013). Kamu Yönetimi. 6. Baskı. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
- Figuera J., Greco, S., Ehrgott M. (2005). Multiple criteria decision analysis, state of the art surveys, Springer, New York
- Filiz, U. (2019). Seçmen Davranışını Etkileyen Sosyo-Psikolojik Faktörler: Pamukkale Üniversitesi Örneği. Pamukkale Üniversitesi SBE. Yüksek Lisans Tezi. Denizli.
- Göker, G. Doğan, A. (2013). Siyasal İletişim Araştırmaları. Ankara: Nobel.
- Gülbay, A. (2017). 12 Mart’tan 12 Eylül’e Türkiye’de Seçimler ve Sonuçları. Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü. Doktora Tezi. Ankara.
- Güllüpunar, H. (2010a). Seçmen Tercihi Bakımından Aday İmajı: Konya 2009 Yerel Seçimleri. Selçuk Üniversitesi SBE. Doktora Tezi. Konya.
- Güllüpunar, H. (2013b). Belediye Başkanlığı Aday İmajı Algısı: Gümüşhane Örneği. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. Sayı: 36. ss: 29-45.
- Gülmen, Y. (1979). Türk Seçmen Davranışı. İstanbul: İÜİF.
- İslamoğlu, A. H. (2002). Siyaset Pazarlaması Toplam Kalite Yaklaşımı. İstanbul: Beta Yayıncılık.
- Kalaycıoğlu, E. (2014). Türkiye’de Seçmen Davranışı, Şimdi Neler Olacak. Toplumsal Düşünce Enstitüsü Raporu. ss: 1-12. Erişim Adresi: https://www.toplumcudusunceenstitusu.org/wp-content/uploads/2021/02/yerel-secimler-2014-sunum-1-pdf-393.pdf .E.T.22/08/2024.
- Kalender, A. (2005). Siyasal İletişim Seçmenler ve İkna Stratejileri. Konya: Çizgi Kitabevi.
- Korkut, H. (2021). Belediye Hizmetlerinden Memnuniyet ve Yerel Seçim Sonuçları Arasındaki İlişki. Adam Akademi Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt: 11. Sayı: 1. ss: 203-228.
- Nas, Z. (2020). Seçmen Tercihine Etki Eden Faktörler: Van Örneği. Ankara: İKSAD.
- Negiz, N. Akyıldız, F. (2012). Yerel Seçimlerde Seçmenin Tercihi Üzerinde Aday İmajının Etkisi: Uşak Örneği. Süleyman Demirel Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı: 15 ss: 171-199.
- Öztürk K. H., Toklu, İ. T. (2020). Seçimlerde Oy Verme Davranışını Ne Etkiler? Z Kuşağı Üzerine Bir Araştırma. BMIJ. Cilt: 8, Sayı: 5. ss: 4546-4574.
- Özer, İ., Meder, M. (2008). Siyasal Katılma ve Seçmen Davranışı. İstanbul: Ege Yayınları.
- Öztay, O. H. (2020). Yerel Seçim ve Siyasal Tercih. Ankara: Astana Yayınları.
- Saaty, L.T.(1980), The Analytic Hierarchy Process, USA: Mcgraw-Hill Comp.
- Saaty, L. T.(1982). Decision making for leaders; the Analytical Hierarchy Process for decisionsin a complex world, Belmont, CA.
- Sesli, M., Köroğlu, A. (2024). Dindarlık düzeyinin partiye yönelik tutum üzerindeki etkisinde lider imajının aracılık rolü. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 59-84.
- Şen, Z. (2017). Türkiye’de Genel ve Yerel Seçimlerin 2002-2015 Dönemi İlişkisi. İstanbul Aydın Üniversitesi SBE. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
- Teyyare, E., Avcı, M. (2016). Yerel Seçimlerde Seçmen Davranışları: 2014 Yerel Seçimleri Ve Zonguldak İli Örneği. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi 4/1, 51-76.
- Tokgöz, O. (2008). Siyasal İletişimi Anlamak. Ankara: İmge Kitabevi.
- Topuz, H. (1991). Seçimlerde iletişim politikaları. İstanbul: Anadolu Matbaası.
- Tosun, T., Tepeciklioğlu, A. O. (2012). Siyasi Partiler, Siyasi Katılım ve Propaganda. Halis Çetin (Ed.). Siyaset Bilimi. Ankara: Orion Kitabevi.
- Triantaphyllou E. (2000). Multi-criteria decision making methods: A comparative study. Springer-Science and Business Media B.V. OriginaIly published by Kluwer Academic Publishers.
- Türk, H. S. (2006). Seçim, Seçim Sistemleri ve Anayasal Tercih. Anayasa Yargısı. Cilt: 22, Sayı: 1, ss: 75-113.
- Uztuğ, F. (2004). Siyasal İletişim Yönetimi: Siyasette Marka Yaratmak. İstanbul: Mediacat Kitapları.
- Ünal, B. A. (2016). Oy Verme Davranışı Modelleri. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(15), 95-119.
- Siegfried, A. (1913). Tableau politique de la France de l’ouest sous la troisième république: 102 cartes et croquis, 1 carte hors texte. Colin
Yıl 2025,
Cilt: 7 Sayı: 1, 1 - 15, 30.06.2025
Öz
The mayoral elections within the local government elections differ from other elections. They particularly differ from the parliamentary elections in that the personal characteristics of the mayoral candidate are prioritized. It is considered that the personal characteristics of the mayor are significant as a factor determining the candidate preference of the voters. In this study, nine important characteristics were determined with the help of the SWARA method by applying expert opinion. These characteristics were determined as the mayor's knowledge of urban problems, local government experience, level of education, being born in the electoral district, is known in the electoral district, profession, being able to speak impressively, age and gender. In the next stage, a randomly selected 2000-person voter base in Manisa province was reached and their opinions were sought. The opinions of 292 people who responded were utilized. These characteristics were weighted according to the order of priority using the Analytical Hierarchy Process (AHP) Method. It was attempted to determine how the characteristics of the mayoral candidate affected the voter behavior as a result of these weightings. It was determined that the importance level of the three determined criteria was relatively more important than the others.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Akçagündüz, E. (2021). Yerel Yönetimlerde Seçim Sistemlerinin Demokratik Temsil Üzerine Etkisi: İstanbul Adalar ve Sultanbeyli Belediye Meclisleri Üzerine İnceleme. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 39(3), 342-358.
- Alkan, M. Ö. (2006). Türkiye’de Seçim Sistemi Tercihinin Misyon Boyutu ve Demokratik Gelişime Etkileri. Anayasa Yargısı. Cilt: 22, Sayı: 1, ss: 133-165.
- Aydın, Kılıç, E. (2013). Seçmen Tercihinde İmaj Faktörü: Siyasal Parti ve Aday İmajı Karşılaştırmasına Yönelik Bir Alan Araştırması. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. Sayı:6. ss: 46-73.
- Arı, E., Yılmaz, V., Başkan, E. (2015). Seçmen oy verme davranışlarının betimlenmesi için bir yapısal eşitlik model önerisi: Yalova ili mahalli idareler seçimi örneği. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 7(3).
- Babacan, A. ve Tuncay, M. (2022). Türk Enerji Sektöründe Çalışma Sermayesi Ve Finansal Performans Arasındaki Etkileşim: SWARA, AHP ve TOPSIS Yöntemleriyle Karşılaştırmalı Bir Araştırma . Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 9 (3), 1976-2005 . DOI: 10.30798/makuiibf.1097378
- Balcı, Ş. (2003). Politik Kampanyalarda İmaj Yönetimi (Genç Parti Örneği). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı: 9. ss: 143-161.
- Bilgiç, A. K. (2020). Belediye Hizmetleri ve Seçmen Davranışı. Ankara. İdealkent Yayınları.
- Boyraz, E. (2017). Seçmen kimdir, ne ister? Yerel seçimlerde seçmen Pazarının bölümlendirilmesi üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31(1).
- Canöz, K. (2010). Seçmen Tercihinde Aday İmajının Rolü: 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri Öncesinde Konya Seçmeni Üzerine Bir Araştırma. Selçuk İletişim. Cilt: 6. Sayı: 2. ss: 95-114.
- Coşkun, B., Çetin, M. Ş. (2019). Yerel Seçimlerde Seçmen Davranışını Etkileyen Faktörler: Muş Örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 6. ss: 241-255.
- Çaha, Ö., Toprak M. Dalmış İ. (2002). Seçmenin Parti Tercihinde Rol Oynayan Faktörler (Kırıkkale Örneği), (Der. Ömer Çaha), Seçmen Davranışı ve Siyasal Partiler, Gendaş Yayınları, İstanbul, 116-141.
- Çağlar, N., Gelir, Y. (2014). Yerel Seçimlerde Aday İmajı: 30 Mart 2014 Yerel Seçimleri Öncesinde Isparta Seçmeni Üzerine Bir Araştırma. Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt: 16. Sayı 2. ss: 27-50.
- Çelik, A., Uluç, A. V. (2011). Yerel Siyasette Temsil Üzerine Bir Çalışma: Şanlıurfa Örneği. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi(41), 215-231.
- Çitci, O. (1989). Yerel Yönetimlerde Temsil –Belediye Örneği-. Ankara: TODAİE Yayını
- Damlapınar, Z. Balcı, Ş. (2005). Seçmenin Zihnindeki Aday İmajını Belirleyen Etkenler: 28 Mart 2004 Yerel Seçimleri Alan Araştırması. Selçuk İletişim. Cilt: 4. Sayı: 1. ss: 58-79.
- Doğan, A. Göker, G. (2010). Yerel Seçimlerde Seçmen Tercihi (29 Mart Yerel Seçimleri Elazığ Seçmeni Örneği). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi. Cilt: 5. Sayı: 2. ss: 159‐187.
- Eroğlu, E. Avcı, E. (2021). Yerel seçimlerde hizmet kalitesi ve vergilemenin seçmen tercihi üzerindeki etkisi: Çanakkale belediyesi örneği. Journal of Life Economics. Volume: 8. Issue: 2. pp: 201-217.
- Eryılmaz, B. (2013). Kamu Yönetimi. 6. Baskı. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
- Figuera J., Greco, S., Ehrgott M. (2005). Multiple criteria decision analysis, state of the art surveys, Springer, New York
- Filiz, U. (2019). Seçmen Davranışını Etkileyen Sosyo-Psikolojik Faktörler: Pamukkale Üniversitesi Örneği. Pamukkale Üniversitesi SBE. Yüksek Lisans Tezi. Denizli.
- Göker, G. Doğan, A. (2013). Siyasal İletişim Araştırmaları. Ankara: Nobel.
- Gülbay, A. (2017). 12 Mart’tan 12 Eylül’e Türkiye’de Seçimler ve Sonuçları. Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü. Doktora Tezi. Ankara.
- Güllüpunar, H. (2010a). Seçmen Tercihi Bakımından Aday İmajı: Konya 2009 Yerel Seçimleri. Selçuk Üniversitesi SBE. Doktora Tezi. Konya.
- Güllüpunar, H. (2013b). Belediye Başkanlığı Aday İmajı Algısı: Gümüşhane Örneği. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi. Sayı: 36. ss: 29-45.
- Gülmen, Y. (1979). Türk Seçmen Davranışı. İstanbul: İÜİF.
- İslamoğlu, A. H. (2002). Siyaset Pazarlaması Toplam Kalite Yaklaşımı. İstanbul: Beta Yayıncılık.
- Kalaycıoğlu, E. (2014). Türkiye’de Seçmen Davranışı, Şimdi Neler Olacak. Toplumsal Düşünce Enstitüsü Raporu. ss: 1-12. Erişim Adresi: https://www.toplumcudusunceenstitusu.org/wp-content/uploads/2021/02/yerel-secimler-2014-sunum-1-pdf-393.pdf .E.T.22/08/2024.
- Kalender, A. (2005). Siyasal İletişim Seçmenler ve İkna Stratejileri. Konya: Çizgi Kitabevi.
- Korkut, H. (2021). Belediye Hizmetlerinden Memnuniyet ve Yerel Seçim Sonuçları Arasındaki İlişki. Adam Akademi Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt: 11. Sayı: 1. ss: 203-228.
- Nas, Z. (2020). Seçmen Tercihine Etki Eden Faktörler: Van Örneği. Ankara: İKSAD.
- Negiz, N. Akyıldız, F. (2012). Yerel Seçimlerde Seçmenin Tercihi Üzerinde Aday İmajının Etkisi: Uşak Örneği. Süleyman Demirel Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı: 15 ss: 171-199.
- Öztürk K. H., Toklu, İ. T. (2020). Seçimlerde Oy Verme Davranışını Ne Etkiler? Z Kuşağı Üzerine Bir Araştırma. BMIJ. Cilt: 8, Sayı: 5. ss: 4546-4574.
- Özer, İ., Meder, M. (2008). Siyasal Katılma ve Seçmen Davranışı. İstanbul: Ege Yayınları.
- Öztay, O. H. (2020). Yerel Seçim ve Siyasal Tercih. Ankara: Astana Yayınları.
- Saaty, L.T.(1980), The Analytic Hierarchy Process, USA: Mcgraw-Hill Comp.
- Saaty, L. T.(1982). Decision making for leaders; the Analytical Hierarchy Process for decisionsin a complex world, Belmont, CA.
- Sesli, M., Köroğlu, A. (2024). Dindarlık düzeyinin partiye yönelik tutum üzerindeki etkisinde lider imajının aracılık rolü. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1), 59-84.
- Şen, Z. (2017). Türkiye’de Genel ve Yerel Seçimlerin 2002-2015 Dönemi İlişkisi. İstanbul Aydın Üniversitesi SBE. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
- Teyyare, E., Avcı, M. (2016). Yerel Seçimlerde Seçmen Davranışları: 2014 Yerel Seçimleri Ve Zonguldak İli Örneği. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi 4/1, 51-76.
- Tokgöz, O. (2008). Siyasal İletişimi Anlamak. Ankara: İmge Kitabevi.
- Topuz, H. (1991). Seçimlerde iletişim politikaları. İstanbul: Anadolu Matbaası.
- Tosun, T., Tepeciklioğlu, A. O. (2012). Siyasi Partiler, Siyasi Katılım ve Propaganda. Halis Çetin (Ed.). Siyaset Bilimi. Ankara: Orion Kitabevi.
- Triantaphyllou E. (2000). Multi-criteria decision making methods: A comparative study. Springer-Science and Business Media B.V. OriginaIly published by Kluwer Academic Publishers.
- Türk, H. S. (2006). Seçim, Seçim Sistemleri ve Anayasal Tercih. Anayasa Yargısı. Cilt: 22, Sayı: 1, ss: 75-113.
- Uztuğ, F. (2004). Siyasal İletişim Yönetimi: Siyasette Marka Yaratmak. İstanbul: Mediacat Kitapları.
- Ünal, B. A. (2016). Oy Verme Davranışı Modelleri. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 6(15), 95-119.
- Siegfried, A. (1913). Tableau politique de la France de l’ouest sous la troisième république: 102 cartes et croquis, 1 carte hors texte. Colin
Toplam 47 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Kamu Ekonomisi |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 21 Şubat 2025 |
| Kabul Tarihi | 30 Haziran 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 7 Sayı: 1 |
