Öz
Social responsibility projects are effective tools for raising awareness among individuals and developing solution-oriented approaches to social issues. In communicating social problems to broader audiences, graphic design plays a critical role with its power of visual communication. In this context, it is essential for design students to gain social responsibility awareness, not only to develop their professional skills but also to embrace the responsibility of contributing to society. This study focuses on a course process aimed at raising awareness among graphic design students about disability and disability rights. The "GRA 209 Social Responsibility Design Projects" course was conducted with second- year students of Istanbul Yeni Yüzyıl University's Department of Graphic Design, led by Assistant Professor Dr. Duygu Sezgin. At the end of the course, a mixed exhibition was organized, and surveys were administered at the beginning and end of the process to measure students’ awareness levels and attitudes. The study examines the effectiveness of graphic design in creating awareness on sensitive issues such as disability, based on qualitative and quantitative data. These findings underline the impact of social responsibility projects and provide a model for similar future initiatives.
Anahtar Kelimeler
Disability Awareness Social Responsibility Graphic Design Fine Arts
Kaynakça
- Ambrose, G., & Harris, P. (2012). Grafik tasarımın temelleri. İstanbul: Literatür Yayınları.
- Blomstrom, R. L., & Davis, K., (1975). Business and Society: Environment and Responsibility. McGraw-Hill.
- Boyraz, G. (2022). First things first manifestos: Social responsibility in graphic design. OPUS–Journal of Society Research, 19(45), 185-190.
- Carroll, A. B. (1991). The pyramid of corporate social responsibility: Toward the moral management of organizational stakeholders. Business Horizons, 34(4), 39-48.
- Chen, D. S., Cheng, L. L., Hummels, C., & Koskinen, I. (2015). Social design: An introduction. International Journal of Design, 10(1), 1-5.
- Dülgeroğlu, S. (2006). Grafik tasarım ve tüketim süreçleri. Grafik Tasarım Dergisi, 2(Kasım).
- First Things First Manifesto 2000. (1999). Adbusters, The AIGA Journal, Blueprint, Emigre, Eye, Form, Items. Autumn 1999 / Spring 2000.
- Frascara, J., Meurer, B., van Toorn, J., & Winkler, D. (1997). User-centred graphic design: Mass communication and social change. CRC Press.
- Freeman, R. E., & Reed, D. L. (1983). Stockholders and stakeholders: A new perspective on corporate governance. California Management Review, 25(3), 88-106.
- Garland, K. (1964). First things first manifesto. London: Self-published.
- Kaldık, B. (2024). Engelli bireylerin sosyal dışlanma deneyimleri üzerine fenomenolojik bir araştırma. Toplum ve Sosyal Hizmet, 35(3), 393-420.
- Mamatoğlu, N., & Kaya, O. (2018). Engellilik tarihinde erişilebilirlik: İlkeler ve yöntemler. Türkiye Klinikleri Journal of Psychology-Special Topics, 3(1), 53-64.
- Smiciklas, M. (2012). The power of infographics: Using pictures to communicate and connect with your audiences. Indianapolis, IN: Que Publishing.
- T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2021). 2030 Engelsiz Vizyon Belgesi. T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Yayınları.
- Türkiye Cumhuriyeti. (2005). 5378 sayılı engelliler hakkında kanun. Resmi Gazete (Sayı: 25868).
Tasarım Eğitiminde Sosyal Sorumluluk Projeleri: Engellilik Farkındalığı Etkileri Üzerine Bir Çalışma
Öz
Sosyal sorumluluk projeleri, toplumdaki bireylerin farkındalığını artırmak ve toplumsal sorunlara çözüm odaklı yaklaşımlar geliştirmek için etkili bir yöntemdir. Sosyal sorunların geniş kitlelere aktarılmasında grafik tasarım, görsel iletişim gücüyle kritik bir rol oynamaktadır. Bu bağlamda, tasarım öğrencilerinin sosyal sorumluluk bilinci kazanması hem mesleki becerilerini geliştirmek hem de topluma katkı sağlama sorumluluğunu üstlenmeleri açısından önemlidir. Bu çalışmada, Güzel Sanatlar Fakültesi Grafik Tasarımı Bölümü öğrencilerinin engellilik ve engelli hakları konularındaki bilgi ve farkındalıklarını artırmayı hedefleyen sosyal sorumluluk içerikli bir tasarım dersi ele alınmıştır. Dersin sonunda, karma bir sergi düzenlenmiş ve süreç başında ve sonunda öğrencilerin farkındalık düzeylerini ve tutumlarını ölçmek için anketler uygulanmıştır. Çalışmada grafik tasarımın nitel ve nicel veriler doğrultusunda engellilik gibi hassas bir konuda farkındalık yaratmadaki etkisi incelenmiştir. Bu veriler, sosyal sorumluluk projelerinin etkisini vurgulamak ve benzer projeler için model sunmak adına önem taşımaktadır.
Anahtar Kelimeler
Engelli Farkındalığı Sosyal Sorumluluk Grafik Tasarım Güzel Sanatlar
Kaynakça
- Ambrose, G., & Harris, P. (2012). Grafik tasarımın temelleri. İstanbul: Literatür Yayınları.
- Blomstrom, R. L., & Davis, K., (1975). Business and Society: Environment and Responsibility. McGraw-Hill.
- Boyraz, G. (2022). First things first manifestos: Social responsibility in graphic design. OPUS–Journal of Society Research, 19(45), 185-190.
- Carroll, A. B. (1991). The pyramid of corporate social responsibility: Toward the moral management of organizational stakeholders. Business Horizons, 34(4), 39-48.
- Chen, D. S., Cheng, L. L., Hummels, C., & Koskinen, I. (2015). Social design: An introduction. International Journal of Design, 10(1), 1-5.
- Dülgeroğlu, S. (2006). Grafik tasarım ve tüketim süreçleri. Grafik Tasarım Dergisi, 2(Kasım).
- First Things First Manifesto 2000. (1999). Adbusters, The AIGA Journal, Blueprint, Emigre, Eye, Form, Items. Autumn 1999 / Spring 2000.
- Frascara, J., Meurer, B., van Toorn, J., & Winkler, D. (1997). User-centred graphic design: Mass communication and social change. CRC Press.
- Freeman, R. E., & Reed, D. L. (1983). Stockholders and stakeholders: A new perspective on corporate governance. California Management Review, 25(3), 88-106.
- Garland, K. (1964). First things first manifesto. London: Self-published.
- Kaldık, B. (2024). Engelli bireylerin sosyal dışlanma deneyimleri üzerine fenomenolojik bir araştırma. Toplum ve Sosyal Hizmet, 35(3), 393-420.
- Mamatoğlu, N., & Kaya, O. (2018). Engellilik tarihinde erişilebilirlik: İlkeler ve yöntemler. Türkiye Klinikleri Journal of Psychology-Special Topics, 3(1), 53-64.
- Smiciklas, M. (2012). The power of infographics: Using pictures to communicate and connect with your audiences. Indianapolis, IN: Que Publishing.
- T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. (2021). 2030 Engelsiz Vizyon Belgesi. T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Yayınları.
- Türkiye Cumhuriyeti. (2005). 5378 sayılı engelliler hakkında kanun. Resmi Gazete (Sayı: 25868).
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Güzel Sanatlar Eğitimi, Sanat Eğitimi (Diğer), Kişilik ve Bireysel Farklılıklar |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 23 Haziran 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 24 Haziran 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 9 Ocak 2025 |
| Kabul Tarihi | 21 Nisan 2025 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Sayı: 18 |
Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi (USBAD), İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Bölümü Yerleşke / Malatya
Telefon: 0533 5438933, https://dergipark.org.tr/tr/pub/usbad -- sdurukoglu@gmail.com -- usbaddergi@gmail.com