Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Öğretmen Adaylarının Matematiksel Meraklarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi

Yıl 2025, Cilt: 2 Sayı: 1, 440 - 459, 30.06.2025

Öz

Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarının matematiğe yönelik meraklarını belirlemek ve çeşitli değişkenler açısından karşılaştırmaktır. Bu amaçla Türkiye’de Ege Bölgesinde bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde öğrenim gören ilköğretim matematik, ortaöğretim matematik, sınıf ve okul öncesi 1. ve 4. sınıf 298 öğretmen adayı ile ilişkisel araştırma modeli kullanılarak nicel bir araştırma yürütülmüştür. Çalışmada veriler matematiksel merak ölçeği ile elde edilmiştir. Öğretmen adaylarından anket yoluyla toplanan veriler, cinsiyet, okuduğu bölüm, sınıf düzeyi, mezun olunan lise okul türü ve genel not ortalaması bağlamında analiz edilmiştir. Analiz sonucunda güvenirlik çalışması için hesaplanan iç tutarlık katsayı (Cronbachalpha) değerinin α=.93 olduğu görülmüştür. Cinsiyet ve sınıf düzeyinin matematiksel merak üzerindeki etkisi incelenirken t testi; okunulan bölüm türü, mezun olunan okul türünün matematiksel merak üzerindeki etkisi incelenirken ANOVA; genel not ortalamasının matematiksel merak üzerindeki etkisi incelenirken korelasyon analizi yapılmıştır. Yapılan bu testler sonucu okunulan bölüm türüne göre anlamlı farklılık olduğu ve genel not ortalama puanları ile matematiksel merak puanları arasında düşük ilişki olduğu bulunmuştur. Diğer değişkenlere göre anlamlı farklılık bulunmamıştır. Bu araştırmanın, yalnızca dört bölüm arasındaki karşılaştırmaları kapsadığı göz önünde bulundurularak okunan bölümün matematiksel merak üzerindeki etkisini daha ayrıntılı bir şekilde incelemek için farklı bölümler arasında daha geniş çaplı kıyaslamalar içeren bir araştırma yapılabileceği düşünülmektedir.

Etik Beyan

Bu araştırma, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal ve Beşerî Bilimsel Araştırma ve Yayın Etik Kurulunun 29/11/2024 tarihli 2024/12 sayılı kararı ile alınan izinle yürütülmüştür.

Kaynakça

  • Aktaş, N. & Üstün, U. D. (2017). The measurement of curiosity of teacher candidates: A study based on breadth and depth of interest. Advanced Education, (7), 33-36. https://doi.org/10.20535/2410-8286.92520
  • Arslan, S. M. (2024). Youtube'dan matematik öğrenmenin matematik merakı üzerine etkisi [Yüksek lisans tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi]. https://openaccess.izu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12436/6511/865998.pdfsequence=1&isAllowed=y
  • Atabek, Ü. & Şendur-Atabek, G. (2014). İletişim eğitiminde farklı perspektifler: Öğrenciler, akademisyenler ve meslek mensuplarının iletişim eğitimi hakkındaki tutumları. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (38), 148-163.
  • Bacanlı, H. & Türk-Kurtça, T. (2020). Eğitim psikolojisi açısından merak: Genel bir değerlendirme. Hayef: Journal of Education, 17(1), 103-120. 10.5152/hayef.2020.1923
  • Ball, D. L., Thames, M. H., & Phelps, G. (2008). Content knowledge for teaching: What makes it special? Journal of Teacher Education, 59(5), 389- 407.
  • Belecina, R. R. & Ocampo-Jr, J. M. (2016). Mathematical curiosity, epistemological beliefs, and mathematics performance of freshman preservice teachers. Mımbar Pendidikan, 1(1), 123-136.
  • Büyüköztürk, Ş. (2022). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Clements, D. H. & Sarama, J. (2000). Early childhood corner standart for preschoolers. Teaching Children Mathematics, 7(1), 38-41. 10.5951/TCM.7.1.0038
  • Dawson B. & Trapp R. G. (2001). Probability & Related topics for making inferences about data. S. White (Ed.), in Basic & Clinical Biostatistics (pp.69-72). Lange medical Books/McGraw-Hill Medical Publishing Division.
  • Engel, S. (2011). Children's need to know: Curiosity in schools. Harvard Educational Review, 81(4), 625–645. https://doi.org/10.17763/haer.81.4.h054131316473115
  • Hyde, J. S. (2005). The gender similarities hypothesis. American Psychologist, 60(6), 581–592. 10.1037/0003-066X.60.6.581
  • Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kashdan, T. B. & Steger, M. F. (2007). Curiosity and pathways to well-being and meaning in life: Traits, states, and everyday behaviors. Motivation and Emotion, 31(3), 159-173. https://psycnet.apa.org/doi/10.1007/s11031-007-9068-7
  • Knuth, E. J. (2002). Fostering mathematical curiosity. The Mathematics Teacher, 95(2), 126-130.
  • Köller, O., Baumert, J., & Schnabel, K. (2001). Does interest matter? The relationship between academic interest and achievement in mathematics. Journal For Research in Mathematics Education, 32(5), 448-470. https://doi.org/10.2307/749801
  • Köroğlu, H. & Yeşildere, S. (2004). İlköğretim yedinci sınıf matematik dersi tamsayılar ünitesinde çoklu zeka teorisi tabanlı öğretimin öğrenci başarısına etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 25-41.
  • Köylü, A. (2023). Sınıf öğretmeni adaylarının matematiksel merakları ve matematik dersine yönelik başarı duyguları arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sinop Üniversitesi.
  • Lipnevich, A. A., MacCann, C., Krumm, S., Burrus, J., & Roberts, R. D. (2011). Mathematics attitudes and mathematics outcomes of US and Belarusian middle school students. Journal of educational psychology, 103(1), 105-118. http://dx.doi.org/10.1037/a0021949
  • Loewenstein, G. (1994). The psychology of curiosity: A review and reinterpretation. Psychological Bulletin, 116(1), 75–98. https://doi.org/10.1037/0033-2909.116.1.75
  • Luce, M. R., & Hsi, S. (2015). Science‐relevant curiosity expression and interest in science: An exploratory study. Science Education, 99(1), 70-97. https://doi.org/10.1002/sce.21144
  • Maxim, M. G. (1989). Developing preschool mathematical concepts. The Arithmetic Teacher, 37(4), 36-41. https://doi.org/10.5951/AT.37.4.0036
  • Nicolaidou, M., & Philippou, G. (2003). Attitudes towards mathematics, self-efficacy and achievement in problem solving. European research in mathematics education III, 1(11).
  • Özdemir, O., Özdemir, P. G., Kadak, M. T. & Nasıroğlu, S. (2012). Kişilik gelişimi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(4), 566-589.
  • Renninger, K. A., & Hidi, S. (2011). Revisiting the conceptualization, measurement, and generation of interest. Educational Psychologist, 46(3), 168-184.
  • Renninger, K. A., & Hidi, S. (2015). The power of interest for motivation and engagement. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315771045
  • Shulman, L. S. (1986). Those who understand; knowledge growth in teaching. Educational Researcher, 15(2), 4-14.
  • Sowder, L. (1993). The looking-back step in problem solving. S. I. Brown and M. I. Walter (Ed.), in Problem posing: Reflections and applications (pp. 235-239). Lawrence Erlbaum Associates.
  • Temur, G. & Aşık, G. (2023). Okul öncesi ve ilkokul öğretmenlerinin sınıf içi soru sorma becerileri ile meraklılık düzeylerinin incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 24(2), 180-193. https://doi.org/10.12984/egeefd.1184823
  • Toptaş, B. (2022). İlkokul sınıf öğretmenleri ve sınıf öğretmeni adaylarının matematiksel meraklılık düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi]. Kırıkkale Üniversitesi Açık Erişim Sitesi. https://acikerisim.kku.edu.tr/server/api/core/bitstreams/f4852cfb-47d3-4561-9d85-6cd87eb2893b/content
  • Usluoğlu, B. & Toptaş, V. (2021). Sınıf öğretmenleri ve öğretmen adaylarına yönelik matematiksel merak ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Primary Education Research Journal, 5(1), 18-28. 10.38089/iperj.2021.43
  • Usluoğlu, B. & Toptaş, V. (2024). Increasing mathematical curiosity using simple AI instruction in primary school. Journal Of İnnovation And Research İn Primary Education. 4(1), 42-50. https://doi.org/10.56916/jirpe.v4i1.983

The Examination of Pre-Service Teachers' Mathematical Curiosity Based on Various Variables

Yıl 2025, Cilt: 2 Sayı: 1, 440 - 459, 30.06.2025

Öz

The purpose of this study is to determine pre-service teachers' curiosity towards mathematics and to compare them in terms of various variables. For this purpose, a quantitative study was conducted using the relational research model with 298 pre-service elementary mathematics, secondary mathematics, primary mathematics, classroom and preschool 1st and 4th grade teachers studying at the faculty of education of a state university in the Aegean Region of Turkey. The data in the study were obtained with the mathematical curiosity scale. The data collected from pre-service teachers through the questionnaire were analyzed in terms of gender, department, grade level, type of high school graduated from, and GPA. As a result of the analysis, the internal consistency coefficient (Cronbachalpha) value calculated for the reliability study was α=.93. A t-test was used to examine the effect of gender and grade level on mathematical curiosity, and ANOVA was used to examine the effect of the type of department studied, type of school graduated from, and GPA on mathematical curiosity. As a result of these tests, a significant difference was found according to the type of department studied. No significant difference was found according to other variables. As a suggestion to this research, only comparisons between four chapters were made during this study. In order to examine the effect of the department on mathematical curiosity in a more detailed way, a study that includes more extensive comparisons between different departments can be conducted.

Kaynakça

  • Aktaş, N. & Üstün, U. D. (2017). The measurement of curiosity of teacher candidates: A study based on breadth and depth of interest. Advanced Education, (7), 33-36. https://doi.org/10.20535/2410-8286.92520
  • Arslan, S. M. (2024). Youtube'dan matematik öğrenmenin matematik merakı üzerine etkisi [Yüksek lisans tezi, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi]. https://openaccess.izu.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12436/6511/865998.pdfsequence=1&isAllowed=y
  • Atabek, Ü. & Şendur-Atabek, G. (2014). İletişim eğitiminde farklı perspektifler: Öğrenciler, akademisyenler ve meslek mensuplarının iletişim eğitimi hakkındaki tutumları. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, (38), 148-163.
  • Bacanlı, H. & Türk-Kurtça, T. (2020). Eğitim psikolojisi açısından merak: Genel bir değerlendirme. Hayef: Journal of Education, 17(1), 103-120. 10.5152/hayef.2020.1923
  • Ball, D. L., Thames, M. H., & Phelps, G. (2008). Content knowledge for teaching: What makes it special? Journal of Teacher Education, 59(5), 389- 407.
  • Belecina, R. R. & Ocampo-Jr, J. M. (2016). Mathematical curiosity, epistemological beliefs, and mathematics performance of freshman preservice teachers. Mımbar Pendidikan, 1(1), 123-136.
  • Büyüköztürk, Ş. (2022). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Clements, D. H. & Sarama, J. (2000). Early childhood corner standart for preschoolers. Teaching Children Mathematics, 7(1), 38-41. 10.5951/TCM.7.1.0038
  • Dawson B. & Trapp R. G. (2001). Probability & Related topics for making inferences about data. S. White (Ed.), in Basic & Clinical Biostatistics (pp.69-72). Lange medical Books/McGraw-Hill Medical Publishing Division.
  • Engel, S. (2011). Children's need to know: Curiosity in schools. Harvard Educational Review, 81(4), 625–645. https://doi.org/10.17763/haer.81.4.h054131316473115
  • Hyde, J. S. (2005). The gender similarities hypothesis. American Psychologist, 60(6), 581–592. 10.1037/0003-066X.60.6.581
  • Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemleri. Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kashdan, T. B. & Steger, M. F. (2007). Curiosity and pathways to well-being and meaning in life: Traits, states, and everyday behaviors. Motivation and Emotion, 31(3), 159-173. https://psycnet.apa.org/doi/10.1007/s11031-007-9068-7
  • Knuth, E. J. (2002). Fostering mathematical curiosity. The Mathematics Teacher, 95(2), 126-130.
  • Köller, O., Baumert, J., & Schnabel, K. (2001). Does interest matter? The relationship between academic interest and achievement in mathematics. Journal For Research in Mathematics Education, 32(5), 448-470. https://doi.org/10.2307/749801
  • Köroğlu, H. & Yeşildere, S. (2004). İlköğretim yedinci sınıf matematik dersi tamsayılar ünitesinde çoklu zeka teorisi tabanlı öğretimin öğrenci başarısına etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 25-41.
  • Köylü, A. (2023). Sınıf öğretmeni adaylarının matematiksel merakları ve matematik dersine yönelik başarı duyguları arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Sinop Üniversitesi.
  • Lipnevich, A. A., MacCann, C., Krumm, S., Burrus, J., & Roberts, R. D. (2011). Mathematics attitudes and mathematics outcomes of US and Belarusian middle school students. Journal of educational psychology, 103(1), 105-118. http://dx.doi.org/10.1037/a0021949
  • Loewenstein, G. (1994). The psychology of curiosity: A review and reinterpretation. Psychological Bulletin, 116(1), 75–98. https://doi.org/10.1037/0033-2909.116.1.75
  • Luce, M. R., & Hsi, S. (2015). Science‐relevant curiosity expression and interest in science: An exploratory study. Science Education, 99(1), 70-97. https://doi.org/10.1002/sce.21144
  • Maxim, M. G. (1989). Developing preschool mathematical concepts. The Arithmetic Teacher, 37(4), 36-41. https://doi.org/10.5951/AT.37.4.0036
  • Nicolaidou, M., & Philippou, G. (2003). Attitudes towards mathematics, self-efficacy and achievement in problem solving. European research in mathematics education III, 1(11).
  • Özdemir, O., Özdemir, P. G., Kadak, M. T. & Nasıroğlu, S. (2012). Kişilik gelişimi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(4), 566-589.
  • Renninger, K. A., & Hidi, S. (2011). Revisiting the conceptualization, measurement, and generation of interest. Educational Psychologist, 46(3), 168-184.
  • Renninger, K. A., & Hidi, S. (2015). The power of interest for motivation and engagement. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315771045
  • Shulman, L. S. (1986). Those who understand; knowledge growth in teaching. Educational Researcher, 15(2), 4-14.
  • Sowder, L. (1993). The looking-back step in problem solving. S. I. Brown and M. I. Walter (Ed.), in Problem posing: Reflections and applications (pp. 235-239). Lawrence Erlbaum Associates.
  • Temur, G. & Aşık, G. (2023). Okul öncesi ve ilkokul öğretmenlerinin sınıf içi soru sorma becerileri ile meraklılık düzeylerinin incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, 24(2), 180-193. https://doi.org/10.12984/egeefd.1184823
  • Toptaş, B. (2022). İlkokul sınıf öğretmenleri ve sınıf öğretmeni adaylarının matematiksel meraklılık düzeylerinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Kırıkkale Üniversitesi]. Kırıkkale Üniversitesi Açık Erişim Sitesi. https://acikerisim.kku.edu.tr/server/api/core/bitstreams/f4852cfb-47d3-4561-9d85-6cd87eb2893b/content
  • Usluoğlu, B. & Toptaş, V. (2021). Sınıf öğretmenleri ve öğretmen adaylarına yönelik matematiksel merak ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Primary Education Research Journal, 5(1), 18-28. 10.38089/iperj.2021.43
  • Usluoğlu, B. & Toptaş, V. (2024). Increasing mathematical curiosity using simple AI instruction in primary school. Journal Of İnnovation And Research İn Primary Education. 4(1), 42-50. https://doi.org/10.56916/jirpe.v4i1.983
Toplam 31 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sosyal ve Beşeri Bilimler Eğitimi (Ekonomi, İşletme ve Yönetim Hariç)
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Marziye Büşra Koç 0009-0004-4946-5527

Ayşe Betül Akbulut 0009-0005-2539-1532

Ayşe Akdeniz 0009-0000-7613-9971

Ezgi Su Gümüş 0009-0001-8751-1182

Kardelen Çinar 0009-0007-1815-5245

Berna Cantürk Günhan 0000-0002-9585-0811

Erken Görünüm Tarihi 30 Haziran 2025
Yayımlanma Tarihi 30 Haziran 2025
Gönderilme Tarihi 22 Nisan 2025
Kabul Tarihi 18 Haziran 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 2 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Koç, M. B., Akbulut, A. B., Akdeniz, A., Gümüş, E. S., vd. (2025). Öğretmen Adaylarının Matematiksel Meraklarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Sinop Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 440-459.


Sinop Üniversitesi Eğitim Fakültesi tarafından çıkartılan Sinop Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi  dördüncü sayısı olan ARALIK   2025  için makale kabulüne başlamıştır. Makale süreçleri sadece Dergi Park sistemi üzerinden işletilecek olup Makale Gönder  butonu üzerinden  makale kabul edilecektir. 

Açık Erişim Politikası: Bu dergi, araştırmaların kamuya ücretsiz olarak sunulmasının daha büyük bir küresel bilgi alışverişini desteklemesi ilkesiyle içeriğine anında açık erişim sağlar.

Open Access Policy: This journal provides immediate open access to its content on the principle that making research freely available to the public supports a greater global exchange of knowledge.

    NQpaluT.png     This work is licensed under CC BY-NC-ND 4.0